دعای چهل‌ و شش – دعا هنگام بیماری، اندوه و یا گرفتاری

دعا برای رفع بیماری و اندوه:

دعای پانزدهم صحیفه سجادیه مناجاتی ست که در کتاب صحیفه جامعه به عنوان چهل و ششمین دعا تنظیم شده است.

حضرت زینِ العابدین (علیه السلام) این نیایش را با سپاسگزاری و مدح پرودگاری آغاز نموده است که در تمام عمر انسان، چه در در دوران بیماری و کسالت و چه در دوران سلامتی و صحت، شکرگزاریش پایان نمی پذیرد.

آن حضرت همچنین در دعا برای رفع بیماری و اندوه به آثار اخروی بیماری از جمله پاک شدن گناهان اشاره می فرمایند و بیماری و اندوه را فرصتی برای توبه در نظر می گیرند.

در حقیقت دعا برای رفع بیماری و اندوه پسندیده بودنِ تحمل بیماری را مانند درک عظمت نعمت سلامتی ارزشمند معرفی نموده و آثار تحمل این رنج را شیرین و گوارا خوانده  است. 

حضرت علی بن الحسین(علیه السلام) هنگام دعا برای رفع بیماری و اندوه به ثواب اعمالی اشاره می کنند که نه با قلب و جوارح و نه با زبان انجام شده است؛ بلکه پاداش الهی هستند که در دوران بیماری، پرودگار برای بندهٔ خود از سر احسان و بخشش عطا می فرماید.

امام در دعا برای رفع بیماری و اندوه، رنج و بلا را مانع ایجاد غفلت از خداوند می بینند و مخاطب را به دریافت پاداش و جزای خیر در هنگام بیماری امیدوار می سازند.   نکته طلایی دعا برای رفع بیماری و اندوه، اعتماد داشتن به خداوند باری تعالی و قدرشناسی نسبت به تمام مقدرات او می باشد.

اَللّٰهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلیَ مَا لَمْ أَزَلْ أَتَصَـرَّفُ فِیهِ مِنْ سَلَامَهِ بَدَنِی،

خداوندا! همۀ حمد و سپاس تنها از آن توست به سبب سلامتی بدنم که همواره از آن برخوردار بوده‌ام

 وَلَکَ الْحَمْدُ عَلَی مَا أَحْدَثْتَ بِی مِنْ عِلَّهٍ فِی جَسَدِی،

 و همۀ حمد و سپاس تنها از آن توست به سبب هر بیماری که در جسمم به وجود آوردی

فَمَا أَدْرِی یَا إِلَهِی أَیُّ الْحَالَیْنِ أَحَقُّ بِالشُّکْرِ لَکَ؟ وَأَیُّ الْوَقْتَیْنِ أَوْلَی بِالْحَمْدِ لَکَ؟

محبوب من، نمی‌دانم کدامیک از این دو حالت برای سپاسگزاری تو سزاوارتر و کدامیک از این دو زمان برای حمد تو شایسته‌تر است؟

أَوَقْتُ الصِّحَّهِ الَّتِی هَنَّأْتَنِی فِیهَا طَیِّبَاتِ رِزْقِکَ،

آیا زمان تندرستی که در آن نعمت‌های پاکیزه‌ات را به من ارزانی داشتی،

وَنَشَّطْتَنِی بِهَا لِابْتِغَاءِ مَرْضَاتِکَ وَفَضْلِکَ، وَقَوَّیْتَنِی مَعَهَا عَلَی مَا وَفَّقْتَنِی لَهُ مِنْ طَاعَتِکَ،

و به وسیلۀ آن مرا برای طلب خشنودی و فضل خویش توانا ساختی، و با آن نیرومندم کردی تا در طاعتت که بدان توفیقم دادی بکوشم؟

 أَمْ وَقْتُ الْعِلَّهِ الَّتِی مَحَّصْتَنِی بِهَا،

یا زمان بیماری که با آن مرا پاکیزه ساختی

 وَالنِّعَمِ الَّتِی أَتْحَفْتَنِی بِهَا تَخْفِیفاً لِمَا ثَقُلَ عَلَی ظَهْرِی مِنَ الْخَطِیئَاتِ،

و آن نعمت‌هایی که به من هدیه کردی تا بار سنگین گناهانم را از دوشم برداری،

 وَتَطْهِیراً لِمَا انْغَمَسْتُ فِیهِ مِنَ السَّیِّئَاتِ وَتَنْبِیهاً لِتَنَاوُلِ التَّوْبَهِ،

و مرا از گناهانی که در آنها فرو رفته بودم پاک کنی و  برای روی آوردن به توبه هشدار دهی و بیدارم کنی

وَتَذْکِیراً لِمَحْوِ الْحَوْبَهِ بِقَدِیمِ النِّعْمَهِ،

و با یادآوری نعمت‌های دیرینه‌ات، سیاهی گناه را از صفحۀ وجودم محو کنی؟

 وَفِی خِلَالِ ذَلِکَ مَا کَتَبَ لِیَ الْکَاتِبَانِ مِنْ زَکِیِّ الْأَعْمَالِ، مَا لَا قَلْبٌ فَکَّرَ فِیهِ، وَلَا لِسَانٌ نَطَقَ بِهِ، وَلَا جَارِحَهٌ تَکَلَّفَتْهُ،

و در این میان، دو فرشتۀ نویسنده، اعمال پاکی برایم ثبت کردند که نه قلبی به آن اندیشیده، نه زبانی بر آن سخن رانده و نه عضوی برایش کوششی کرده

 بَلْ إِفْضَالًا مِنْکَ عَلَیَّ، وَإِحْسَاناً مِنْ صَنِیعِکَ إِلَیَّ.

بلکه همه فضل تو بر من و احسانی از جانب تو به من بوده است

اَللّٰهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَحَبِّبْ إِلَیَّ مَا رَضِیتَ لِی،

خداوندا، بر محمد و خاندانش درود فرست؛ و آنچه را برایم پسندیدی در نظرم دوست داشتنی گردان

 وَیَسِّـرْ لِی مَا أَحْلَلْتَ بِی، وَطَهِّرْنِی مِنْ دَنَسِ مَا أَسْلَفْتُ،

و  آنچه را که برایم مقرر کردی بر من آسان ساز؛ و مرا از پلیدی آنچه انجام داده‌ام پاک کن

وَامْحُ عَنِّی شَـرَّ مَا قَدَّمْتُ، وَأَوْجِدْنِی حَلَاوَهَ الْعَافِیَهِ،

 و گناهانی که از من سر زده را از صفحۀ اعمالم محو کن؛ و شیرینی عافیت را به من بنمایان

وَأَذِقْنِی بَرْدَ السَّلَامَهِ، وَاجْعَلْ مَخْرَجِی عَنْ عِلَّتِی إِلَی عَفْوِکَ،

و طعم گوارای سلامت را به من بچشان؛ و بیرون آمدنم از بیماری را به سوی عفو و بخشش خود مقرر کن؛

 وَمُتَحَوَّلِی عَنْ صَـرْعَتِی إِلَی تَجَاوُزِکَ،

و گذارم‌ از حال گرفتاری‌‌ را به سوی گذشت خود قرار ده

 وَخَلَاصِی مِنْ کَرْبِی إِلَی رَوْحِکَ وسَلَامَتِی مِنْ هَذِەِ الشِّدَّهِ إِلَی فَرَجِکَ،

و نجات من از این اندوه را به سوی آرامش خود، و سلامتی و رهایی‌ام از این سختی را به سوی گشایشت قرار ده.

إِنَّکَ الْمُتَفَضِّلُ بِالْإِحْسَانِ، الْمُتَطَوِّلُ بِالِامْتِنَانِ،

به راستی که تو با احسان و نیکی‌ات افزون می‌بخشی، با نعمت‌هایت فراوان عطا می‌کنی،

 الْوَهَّابُ الْکَرِیمُ، ذُوالْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ.

بسیار بخشنده و کریمی، صاحب بزرگی و بزرگواری هستی.