اعمال شب و روز بیست و پنجم ذی القعده (دحوالارض) از این قرار است: ابتدا اعمال شب بیست و پنجم ذی القعده
شب بیست و پنجم ماه ذی القعده شب دحوالارض است (یعنی پهن شدن زمین از زیر خانه کعبه بر روی آب) و از لیالی شریفه است که رحمت خدا در آن نازل می‌شود و قیام به عبادت در آن اجر بسیار دارد و از حسن بن علی وشّا روایت است که گفت: من کودک بودم که با پدرم در خدمت امام رضا (علیه‌السلام) شام خوردیم در شب بیست و پنجم ماه ذی‌القعده پس فرمود: که امشب حضرت ابراهیم و حضرت عیسی (علیه‌السلام) متولد شده‌اند و زمین از زیر کعبه پهن شده است پس هر که روزش را روزه بدارد چنانست که شصت ماه را روزه داشته باشد، و به روایت دیگر است که فرمود: در این روز حضرت قائم (علیه‌السلام) قیام خواهد نمود.
اعمال روز بیست و پنجم ذی القعده (روز دحوالارض)
روز بیست و پنجم ماه ذی القعده روز دحوالارض است و یکی از آن چهار روز است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است و در روایتی روزه‌اش مثل روزه هفتاد سال است و در روایت دیگر کفارۀ هفتاد سال است، و هر که این روز را روزه بدارد و شبش را به عبادت به سر آورد از برای او عبادت صد سال نوشته شود و از برای روزه دار، این روز هر چه در میان آسمان و زمین است استغفار کند و این روزی است که رحمت خدا در آن منتشر گردیده و از برای عبادت و اجتماع به ذکر خدا در این روز اجر بسیاری است و از برای این روز به غیر از روزه و عبادت و ذکر خدا و غسل، دو عمل وارد است:
اول: نمازی که در کتب شیعه قمیّیّن روایت شده و آن دو رکعت است در وقت چاشت (هنگامی که آفتاب بالا آید تا پیش از گذشتن از وقت ظهر) در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سورۀ «والشّمس» بخواند و بعد از سلام نماز بخواند:
لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّهَ اِلّا بِاللّهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ.
هیچ نیرو و توانی نیست جز به خدای بلندمرتبه بزرگ.
پس دعا کند و بخواند:
یا مُقِیلَ الْعَثَراتِ اَقِلْنِی عَثْرَتِی، یا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ اَجِبْ دَعْوَتِی، یا سامِعَ الْاَصْواتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَارْحَمْنِی وَتَجاوَزْ عَنْ سَییاتِی وَمَا عِنْدِی یا ذَا الْجَلالِ وَالْاِکرامِ.
ای نادیده گیرنده لغزش ها، لغزشم را نادیده گیر، ای اجابت کننده دعاها، دعایم را اجابت کن، ای شنوای صداها، صدایم را بشنو به من رحم کن و از بدی هایم و انچه نزد من است درگذر، ای صاحب جلالت و بزرگواری.
دوم: خواندن این دعا است که شیخ در مصباح فرموده مستحب است خواندن آن:
اللّهُمَّ داحِی الکعْبَهِ، وَفالِقَ الْحَبَّهِ، وَصارِفَ اللَّزْبَهِ، وَکاشِفَ کلِّ کرْبَهٍ، اَسْاَلُک فِی هذَا الْیوْمِ مِنْ اَیامِک الَّتِی اَعْظَمْتَ حَقَّها، وَاَقْدَمْتَ سَبْقَها، وَجَعَلْتَها عِنْدَ الْمُوْمِنِینَ وَدِیعَهً، وَ اِلَیک ذَرِیعَهً، وَبِرَحْمَتِک الْوَسِیعَهِ، اَنْ تُصَلِّی عَلَی مُحَمَّدٍ عَبْدِک الْمُنْتَجَبِ فِی الْمِیثاقِ الْقَرِیبِ یوْمَ التَّلاقِ فاتِقِ کلِّ رَتْقٍ، وَداعٍ اِلی کلِّ حَقٍّ، وَعَلَی اَهْلِ بَیتِهِ الْاَطْهارِ، الْهُداهِ الْمَنارِ، دَعایِمِ الْجَبَّارِ، وَ وُلاهِ الْجَنَّهِ وَالنَّارِ، وَاَعْطِنا فِی یوْمِنا هذَا مِنْ عَطایِک الْمَخْزُونِ غَیرَ مَقْطُوعٍ وَلَا مَمْنُوعٍ، تَجْمَعُ لَنا بِهِ التَّوْبَهَ، وَحُسْنَ الْاَوْبَهِ؛
ای خدا ای که زمین کعبه را بگسترانیدی و (علم قرآن را از آنجا بر اهل زمین منتشر ساختی) و و دانه را در جو زمین شکافتی (و گیاه و اشجار و خرمنها و میوه‌ها از آن برآوردی) و برگرداننده سختی و برطرف کننده هر گرفتاری، از تو می خواهم در این روز از روزهایت که حقّش را بزرگ گرداندی و سبقتش را پیش انداختی و ان را نزد اهل ایمان امانت و به سوی خود وسیله قرار دادی و به رحمت گسترده ات که بر محمّد درود فرستی ان بنده برگزیده ات در پیمان نزدیک، روز دیدار، شکافنده هر امر بسته و دعوت کننده به حق و بر اهل بیت پاکش، ان راهنمایان و روشن کنندگان راه حق، ستون های قدرت و متولّیان بهشت و دوزخ و عطا کن به ما از عطای در خزانه ات که نه بریده شود و نه منع گردد تا به وسیله ان رجوع و بازگشت خوبی برای ما فراهم نمایی؛
یا خَیرَ مَدْعُوٍّ، وَاَکرَمَ مَرْجُوٍّ، یا کفِی یا وَفِی، یا مَنْ لُطْفُهُ خَفِی، الْطُفْ لِی بِلُطْفِک، وَاَسْعِدْنِی بِعَفْوِک، وَاَیدْنِی بِنَصْرِک، وَلَا تُنْسِنِی کرِیمَ ذِکرِک، بِوُلاهِ اَمْرِک، وَحَفَظَهِ سِرِّک، وَ احْفَظْنِی مِنْ شَوایِبِ الدَّهْرِ اِلی یوْمِ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ، وَاَشْهِدْنِی اَوْلِیاءَک عِنْدَ خُرُوجِ نَفْسِی، وَحُلُولِ رَمْسِی، وَانْقِطاعِ عَمَلِی، وَانْقِضاءِ اَجَلِی. اللّهُمَّ وَاذْکرْنِی عَلَی طُولِ الْبِلی اِذا حَلَلْتُ بَینَ اَطْباقِ الثَّری، وَنَسِینِی النَّاسُونَ مِنَ الْوَری، وَاَحْلِلْنِی دارَ الْمُقامَهِ، وَبَوِّیْنِی مَنْزِلَ الْکرامَهِ؛
ای بهترین خوانده شده و کریم ترین امید شده، ای کفایت کننده، ای بخشنده کامل، ای ان که مهربانی اش پنهانی است، به مهربانی ات به من مهربانی کن و به گذشتت خوشبختم نما و به یاری ات حمایتم کن و از یاد کریمانه ات فراموشم مکن به حق متولیان امرت و نگهبانان رازت و از گرفتاری های روزگار تا روز قیامت و برانگیخته شدن حفظم کن هنگام بیرون امدن جانم و فرو رفتن در قبرم و تمام شدن کارم و سپری شدن عمرم، اولیایت را به بالینم حاضر کن، خدایا یادم کن، بر طول پوسیدگی، زمانی که در میان توده های خاک فرود ایم و فراموش کنندگان از مردم فراموشم کنند و در خانه اقامت فرودم ار و در منزل کرامت جایم ده؛
وَاجْعَلْنِی مِنْ مُرافِقِی اَوْلِیایِک وَاَهْلِ اجْتِبایِک وَاصْطِفایِک، وَبارِک لِی فِی لِقایِک، وَارْزُقْنِی حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلُولِ الْاَجَلِ بَرِییاً مِنَ الزَّلَلِ وَسُوءِ الْخَطَلِ. اللّهُمَّ وَاَوْرِدْنِی حَوْضَ نَبِیک مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وَالِهِ وَاسْقِنِی مِنْهُ مَشْرَباً رَوِیاً سایِغاً هَنِییاً لَااَظْمَاُ بَعْدَهُ، وَلَا اُحَلَّاُ وِرْدَهُ، وَلَا عَنْهُ اُذادُ، وَاجْعَلْهُ لِی خَیرَ زادٍ، وَاَوْفی مِیعادٍ یوْمَ یقُومُ الْاَشْهادُ. اللّهُمَّ وَالْعَنْ جَبابِرَهَ الْاَوَّلِینَ وَالْاخِرِینَ وَبِحُقُوقِ اَوْلِیایِک الْمُسْتَاْثِرِینَ. اللّهُمَّ وَاقْصِمْ دَعایِمَهُمْ، وَاَهْلِک اَشْیاعَهُمْ وَعامِلَهُمْ، وَعَجِّلْ مَهالِکهُمْ، وَاسْلُبْهُمْ مَمالِکهُمْ، وَضَیقْ عَلَیهِمْ مَسالِکهُمْ، وَالْعَنْ مُساهِمَهُمْ وَمُشارِکهُمْ؛
و از دوستان اولیایت و برگزیدگان و خاصان درگاهت قرارم ده و ملاقاتت را بر من مبارک گردان و پیش از فرا رسیدن پایان عمرم حُسن عمل روزی ام فرما، درحالی که پاک از لغزش ها و گفتار بی پایه و منطق باشم. خدایا مرا به حوض پیامبرت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) وارد کن و از ان به من بنوشان، نوشاندنی سیراب کننده، روان و گوارا که پس از ان هرگز تشنه نشوم و از ورود به ان طرد نگردم و از ان منع نشوم و ان را قرار ده برایم بهترین توشه و کامل ترین وعده گاه، روزی که گواهان بپا می خیزند. خدایا لعنت کن گردنکشان گذشته و اینده را، هم انان که حقوق اولیایت را به ناحق به خود اختصاص دادند. خدایا پایه هایشان را بشکن و پیروان و عُمّالشان را نابود ساز، زمینه های هلاکتشان را به زودی فراهم کن و کشورهایشان را از دستشان بگیر و راه هایشان را بر انان تنگ کن و بر انان که با انان سهیم و شریک اند لعنت فرست؛
اللّهُمَّ وَعَجِّلْ فَرَجَ اَوْلِیایِک، وَارْدُدْ عَلَیهِمْ مَظالِمَهُمْ، وَاَظْهِرْ بِالْحَقِّ قایِمَهُمْ، وَاجْعَلْهُ لِدِینِک مُنْتَصِراً، وَبِاَمْرِک فِی اَعْدایِک مُوْتَمِراً. اللّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلایِکهِ النَّصْرِ، وَبِما اَلْقَیتَ اِلَیهِ مِنَ الْاَمْرِ فِی لَیلَهِ الْقَدْرِ، مُنْتَقِماً لَک حَتّی تَرْضی، وَیعُودَ دِینُک بِهِ وَعَلَی یدَیهِ جَدِیداً غَضّاً، وَیمْحَضَ الْحَقَّ مَحْضاً، وَیرْفُضَ الْباطِلَ رَفْضاً. اللّهُمَّ صَلِّ عَلَیهِ وَعَلَی جَمِیعِ ابایِهِ، وَاجْعَلْنا مِنْ صَحْبِهِ وَاُسْرَتِهِ، وَابْعَثْنا فِی کرَّتِهِ، حَتّی نَکونَ فِی زَمانِهِ مِنْ اَعْوانِهِ. اللّهُمَّ اَدْرِک بِنا قِیامَهُ، وَاَشْهِدْنا اَیامَهُ وَصَلِّ عَلَیهِ، وَارْدُدْ اِلَینا سَلامَهُ، وَالسَّلامُ عَلَیهِ وَرَحْمَهُ اللّهِ وَبَرَکاتُهُ.
و بدانکه میرداماد (رحمته الله علیه) در رسالۀ اربعه ایام خود در بیان اعمال روز دحوالارض فرموده: که زیارت حضرت امام رضا (علیه‌السلام) در این روز افضل اعمال مستحبه و از آداب موکد است و همچنین زیارت آن حضرت در روز اول ماه رجب الفرد نیز به غایت موکد است.
ادعیه مفاتیح الجنان