تعریف رابطه ما با اهل بیت چیست؛ چرا ما از ارتباط خود با اهل بیت بهره ای نمی بریم؟
- رابطه ما با اهل بیت به عنوان مهمترین موجودات این عالم چگونه تعریف می شود؟
- نقش اهل بیت در زندگی ما چیست؟
- چرا در بسیاری از موارد رابطه ما با اهل بیت تنها به خاطر داشتن تاریخ ولادت یا شهادتشان ختم می شود؟ ● چه کسی سهم ما را از مهمترین و باعظمت ترین افراد این عالم به این اندازه ناچیز تعریف کرده است؟
شاید به دلیل حس بی نهایت طلبی مان است که معمولا دوست داریم با افراد بزرگ در ارتباط باشیم؛ در واقع بنا به تعریفی که از یک فرد بزرگ داریم، برای برقراری ارتباط با او تلاش می کنیم؛ مثلا اگر موقعیتی ایجاد شود، از بازیکن مورد علاقه مان امضا می گیریم، یا سعی می کنیم با افراد معروف و مشهور عکس یادگاری بگیریم، از اینکه فرد مهمی ما را به خاطر داشته باشد خوشحال می شویم و اگر با فرد بزرگی امکان ملاقات داشتیم، آن را جزو افتخاراتمان محسوب می کنیم و همه این ها در حالی ست که از رابطه مان با مهم ترین افراد حقیقی این عالم یعنی اهل بیت غافلیم و احساس ضرر و خسارتی هم بابت این غفلت نمی کنیم. نهایتا رابطه خود با اهل بیت را در حد رفتن به حرم و ارائه لیست بلندبالایی از درخواست ها یا خواندن زیارتنامه تعریف می کنیم، که در حقیقت دلیلی به جز عدم شناخت خود حقیقی و جایگاه واقعی مان از یک سو و نشناختن اهل بیت از سوی دیگر ندارد؛ یعنی ما به دلیل نشناختن جایگاه خودمان و اهل بیت تنها به وجود آن ها به عنوان یک پناهگاه و یا برآورده کننده نیازهای ریز و درشتی که داریم اکتفا کرده و از رابطه واقعی مان با آن ها بی خبریم. رابطه ای که به دو صورت حقیقی و حقوقی تعریف شده و ضامن شادی، سعادت و آرامش ما در دنیا و آخرت است.
رابطه حقیقی با اهل بیت
قسمت اعظم اشتباه ما از جایی ناشی می شود که به دلیل داشتن جهان بینی نادرست، در تشخیص مسیر زندگی و مراحل حیاتمان دچار اشتباه شده و به همین دلیل هم به درک درستی از رابطه خود با اهل بیت نمی رسیم. وقتی ما تولد به دنیا را آغاز زندگی مان می دانیم، ناخودآگاه از بخشی از زندگی که پیش از دنیا داشته و با پایان زندگی دنیایی مان هم به آن برمی گردیم، غفلت می کنیم. به همین دلیل هم به جای اصالت دادن به آخرتی که از آنجا آمده و به آنجا برمی گردیم، پدر و مادر و خانواده دنیایی خود را اصل قرار داده و برای مناسبات دنیایی مان ارزش و اعتبار بیشتری قائل هستیم؛ در صورتیکه حقیقت ما پیش از تولد به دنیا و در رابطه ما با اهل بیت شکل گرفته است؛ در واقع ما با اهل بیت رابطه وجودی داریم، از جنس آن ها هستیم و خداوند بخش اصلی و انسانی ما را از آن ها که اولین و کامل ترین تجلی خدا بوده اند، آفریده است. اهل بیت خانواده حقیقی و آسمانی ما هستند و به ما به عنوان فرزندان خود با مقیاس ابدی عشق می ورزند. از همین رو به دلیل نزدیک تر بودن به حقیقت و اصل ما سهمی به مراتب بیشتر از پدر و مادر زمینی مان از وجود ما دارند و به این ترتیب رابطه ما با آن ها نیز باید به مراتب قوی تر از ارتباط، حس و رفتاری که با پدر و مادر زمینی مان داریم، باشد.
اما متاسفانه ما با غفلت از این موضوع نه تنها خود را از حس فرزندی مهم ترین و شریف ترین مخلوقات این عالم محروم می کنیم، بلکه از برقراری رابطه عاشقانه با خانواده اصلی خود هم غافلیم؛ عشق و محبتی که می تواند اطمینان بخش و تقویت کننده ما در تمام مسیر زندگی مان باشد، ما را از بسیاری از سرخوردگی ها و شکست ها نجات داده و کم و کاستی های این حیات مادی و دنیایی را برایمان جبران کند.
در واقع فهم رابطه حقیقی ما با اهل بیت نه تنها باعث تفاوت در قیمت گذاری ما بر روی خود حقیقی مان شده و ما را از رفتارها و واکنش های سطحی و متوهمانه دور می کند، بلکه با دانستن و باور این رابطه، رسیدن به جایگاه اهل بیت یعنی خانواده آسمانی مان را هم دور از ذهن نمی بینیم؛ در نتیجه از انسانی که نهایت پیشرفتش را در زندگی دنیا و رسیدن به کمالات طبیعی یا عقلی جستجو می کند، به انسانی که در راه رسیدن به هدف خلقتش تلاش کرده و به دنبال شباهت با الله یا کمال مطلق است، تبدیل می شویم؛ پس در حقیقت فهمیدن رابطه ما با اهل بیت ما را از محدودیت های زندگی مادی و طبیعی نجات داده و به سمت زندگی و حیات پاک انسانی می کشاند؛ چون لازمه برقراری رابطه حقیقی با اهل بیت وحفظ این رابطه فرزندی، تغییر سبک زندگی ما و سنخیت با اهل بیت است.
رابطه حقوقی به چه معناست؟
رابطه حقیقی ما با اهل بیت به زمانی پیش از تولدمان به این دنیا برمی گردد؛ اما ما به محض آمدن به زمین، دارای ارتباط دیگری نیز با اهل بیت می شویم که به آن رابطه حقوقی می گوییم. رابطه حقوقی طبق مناسبات دنیا شکل می گیرد و طبیعتا رعایت کردن حقوق متقابلی را هم به دنبال خود دارد. هر کدام از ما ممکن است در یک زمان در رابطه حقوقی با افراد مختلفی باشیم؛ مثلا در رابطه حقوقی پدر و فرزندی با پدر خود بوده و هم زمان نقش پدر یا مادر را نیز برای فرزند خودمان ایفا کنیم. به عنوان یک معلم با عده ای از دانش آموزانمان رابطه استاد و شاگردی داشته باشیم، یا به عنوان مدیر، همسایه، فامیل و یا حتی همدین وظایف و حقوقی متقابلی را نسبت به سایر افراد بر عهده داشته باشیم؛ در حقیقت این رابطه حقوقی به سلسله مراتبی که میان ما و سایرین وجود دارد، باز می گردد و ما در عین داشتن روابط حقوقی از رابطه حقیقی نیز با آن ها برخورداریم؛ مثلا در عین اینکه از لحاظ حقیقی با سایر مومنان خواهر و برادریم، از لحاظ حقوقی نیز می توانیم همکار یا همشهری هم بوده و نسبت به هم وظایف شرعی، عقلی، اخلاقی یا حقوقی داشته باشیم؛ پس داشتن رابطه حقیقی با دیگران مانع از رعایت امور حقوقی و سایر وظایفمان نسبت به آن ها نمی شود.
رابطه حقوقی با اهل بیت
رابطه حقوقی بین ما با اهل بیت نیز به صورت امام و ماموم تعریف می شود. پس امام در عین اینکه از لحاظ حقیقی پدر ما بوده و به ما به عنوان فرزندان خود با مقیاسی ابدی عشق می ورزد، نسبت به ما از ولایت نیز برخوردار است. این ولایت یا نبوت رابطه حقوقی اهل بیت با ما بوده و موضوعی است که با آمدن ما بر روی زمین معنا پیدا می کند. طبق رابطه حقوقی امام به عنوان مثل اعلی و متخصص معصوم هم الگوی ما برای شباهت با الله بوده و هم هدایت ما برای رسیدن به خلافت الهی و شباهت با الله را بر عهده دارد. ما نیز از لحاظ حقوقی وظیفه تبعیت از امام و پیروی از متخصص معصومی که می خواهد ما را به جایگاه خود یعنی مقام خلیفهاللهی برساند، بر عهده داریم.
پس در واقع رابطه ما با اهل بیت هم مستلزم اطاعت از آن ها و هم مستلزم عشق ورزیدن به آن هاست. زیرا طبق رابطه حقوقی اهل بیت در نقش مربیانی هستند که سعادت تمام بخش های وجودی ما از بخش جمادی، گیاهی، حیوانی و عقلی گرفته تا بخش فوق عقلی را بر عهده دارند و طبیعتا رسیدن ما به چنین سعادتی نیازمند تبعیت و اطاعت از آن هاست و طبق رابطه حقیقی نیز برای ما همچون پدر و مادری بسیار مهربان تر و دلسوزتر از پدر و مادر زمینی مان هستند که ما نیز باید حق فرزندی را نسبت به آن ها به جا آوریم؛ یعنی با تمام وجود به آن ها عشق ورزیده و مانند فرزندی حقیقی با آن ها زندگی کنیم.
