اندوه شیرین
عید فطر از مهم‌ترین اعیاد برای مسلمانان است. عیدیی که گویا اختتامیۀ میهمانی خداوند است. معمولاً اولین چیزی که با شنیدن کلمۀ عید به ذهن خطور می‌کند، شادی، سرور، جشن و خوشحالی است و شاید عید فطر تنها عیدی باشد که حس خوشحالی و ناراحتی را توامان به همراه دارد. خوشحالی برای یک ماه هم‌نشینی با خداوند و کسب افتخار غلبۀ بُعد انسانی بر سایر قوا و ناراحتی بابت به پایان رسیدن این فرصت. میزان این غم و شادی در دل‌های مختلف متفاوت است و هرکس به میزان بهره‌مندی از ماه رمضان این احساسات را تجربه خواهد کرد.
دوری از هم‌نشینی با برکت
معمولاً از دست دادن با سختی و تلخی همراه است. خصوصاً اگر چیزی را از دست داده باشیم که منشأ تمام خیرات و برکات است. کسی که در مدت ماه مبارک حقیقتاً روزه‌دار بوده و خود را طاهر کرده، از رفتن ماه مبارک حال خوبی ندارد. حال او مانند کسی است که یک ماه را در کنار محبوب خود گذرانده و اکنون لحظه به لحظه به وقت جدایی نزدیک می‌شود. جدایی و فراقی که قرار است یک سال به طول بیانجامد، اما خدای مهربان سختی این فراق را با شیرینی این عید عظیم در کام بندگانش جبران کرده است.
رَحِم زمانی عید فطر
همان‌طور که پیش‌تر نیز گفتیم، زمان‌ها علی‌رغم یکسان بودن اندازه، از لحاظ قابلیت با هم برابر نیستند. وقت‌هایی هست که قابلیت و اثرگذاری بیشتری نسبت به زمان‌های عادی دارند. این اوقات را اصطلاحاً رَحِم زمانی می‌نامیم. شب و روز عید فطر هم از زمان‌های بابرکتی محسوب می‌شوند که خاصیت رحِمی داشته و از قابلیتی فوق‌العاده برخوردارند. در واقع عید فطر شبانه‌روزی است که معادل چند میلیون سال آخرتی ظرفیت دارد. این شب و روز زمان بخشش، رحمت، مغفرت، شادی و پاداش است. خداوند عید فطر را برای همۀ ما قرار داده تا در آخرین لحظات ضیافت الهی اگر بهره‌ای از ماه رمضان نبرده‌ایم، دست خالی نمانیم. به علاوه این پاداش سبب می‌شود که فراق و جدایی از میهمانی رمضان قابل تحمل‌تر و آسان‌تر شود.
عید فطر زمان پرسش این سؤال از خودمان است که با وجود چنین خدای مهربانی عمر و استعدادمان را وقف چه کسی کرده‌ایم؟
ذهن و دلمان را چه چیزی به خود مشغول کرده؟
و در یک کلام بندۀ چه کسی هستیم؟
فرصتی که نباید از دست داد
هرچه اهمیت موضوعی بالاتر باشد، میزان حساسيت آن هم بیشتر می‌شود. برای مثال یک معاملۀ بزرگ پتروشیمی قطعاً با خرید یک دست لباس برابر نیست. این معامله احتیاج به متخصصی کاربلد دارد که بتواند بیشترین استفاده و سود را از این فرصت به دست آورد. فرصتی که در صورت از دست رفتن آن حسرتی بزرگ خواهیم داشت.
وقتی که از عید فطر صحبت می‌کنیم، منظورمان یک عید ساده نیست که استفاده از آن تفاوتی به حال‌مان نداشته باشد، از فرصت چند ساعته‌ای صحبت می‌کنیم که از دست دادنش معادل از دست دادن چند میلیون سال زندگی در آخرت است. در این ساعات تمام افکار و اعمال ما با مقیاس شب‌های قدر محاسبه می‌شود. یک صدقه کوچک در این ساعات برابر بخششی عظیم ضریب می‌گیرد. در حقیقت در این فرصت چند ساعته می‌توانیم میلیون‌ها ساعت از ابدیت‌مان را با حسنات پر کنیم. مطمئناً استفادۀ درست و کامل از این فرصت بدون مربی و متخصص امکان‌پذیر نیست. ما به متخصصی احتیاج داریم که تمام ظرفیت‌های وجودی‌مان را بشناسد و برای استفاده از آن‌ها کمک‌مان کند تا به غایت هدف‌مان برسیم.
نعمت وجود اهل‌بیت (علیهم‌السلام)
شباهت به مربی نهایت درخواست یک شاگرد است. شاگرد تمام تلاش خود را صرف این می‌کند که تمام دانش و مهارت مربی را بیاموزد و به کار گیرد. این آرزو ساعت‌ها و سال‌ها تمام فکر و ذکر شاگرد را به خود مشغول می‌کند.
همین که بدانیم اهل‌بیت (علیهم‌السلام) مربی ما در پیمودن مسیر انسانیت هستند، کمک می‌کند تا بتوانیم به بزرگترین آرزوها در عید فطر دست پیدا کنیم. آرزوی شباهت کامل به اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و درخواست آن از خداوند، از بهترین دعاها در این ساعات است. از خدا بخواهیم که ما را در هر خیری که به پیامبر و اولیائش عطا کرده، وارد کند و از هر بدی که از پیامبر و خاندان او دور کرده، خارج نماید.
آیینه‌ای برای بازتاب سرور عید
نه تنها بهره‌برداری از ظرفیت این عید بزرگ، بلکه احساس شادمانی و سرور در دل نیز بستگی به میزان بهره‌مندی از ماه رمضان دارد. به میزانی که بر خواسته‌های نفسمان پا گذاشته و حیوانیت خود را مهار کرده‌ایم، از آمدن عید فطر شادمان خواهیم بود.
دل‌های ما مانند آیینه این سرور ملکوتی را بازتاب می‌دهد. پس هر چه این آینه تمیزتر و شفاف‌تر باشد، شادی ما بیشتر است. ماه رمضان ماه مهار نفس، مبارزه با تمایلات حیوانی، رهایی و رشد بُعد الهی و انسانی ماست. ماهی است که اگر از آن درست استفاده کرده باشیم خود حقیقی وجودمان بر سایر قوا غلبه پیدا می‌کند و نفس را به اسارت خود درمی‌آورد. انسانی که سی روز الله را حاکم وجودش کرده و خود را از بندگی نفس و هرآنچه غیر خداست رهانیده، از این رهایی غرق در سرور است. در حقیقت عید فطر عید شادی فطرت ماست. فطرتی که توانسته با منشاء و مبداء خود هماهنگ شود.
در این مقاله به ذکر اهمیت عید فطر و قابلیت زمانی منحصربه‌فرد آن پرداختیم. گفتیم که برای بهره‌مندی از این فرصت ویژه قطعاً نیاز به کمکی از جانب متخصص معصوم خواهیم داشت و این امر بدون ایجاد ظرفیت و آمادگی امکان‌پذیر نخواهد بود. این نکته را بیان کردیم که احساس شادی و سرور از آمدن عید فطر به میزان پاک و طاهر شدن دل ما در ماه میهمانی خداوند بستگی دارد.
از شروع ضیافت الهی رمضان تا انتهای آن با ما همراه بودید. در این میهمانی بزرگ سعی کردیم با پرداختن به جزئیات، ابهامات و سؤالات گوناگون، خود را با حقیقت این ماه الهی آشتی دهیم. در پایان خوشحال می‌شویم اگر نظر خود را پیرامون این سلسله مقالات با ما به اشتراک بگذارید.