دنیا مزرعه آخرت است؛ ما حاصل رفتار خود را در آخرت میبینیم
شما دنیا را چگونه میبینید؟ ارزش و جایگاه دنیا از نظر شما چهقدر است؟ آیا به رابطۀ دنیا با آخرت اعتقاد دارید؟
احتمالاً بارها جملۀ دنیا مزرعه آخرت است را شنیدهاید، هر انسانی، از وقتی خودش را میشناسد، لحظه لحظۀ عمرش همچون کشاورز دانه در زمین میکارد؛ شخم زدن، بذر پاشیدن و کاشت دانه، در واقع همان گفتار و کرداری است که در طول شبانه روز از خود بروز میدهیم. با شروع کار روزانه گویی کشاورزی ما آدمها شروع میشود، دانهها با سلام و تبسم و خوشرویی و یا با نزاع و ترشرویی، کاشته میشوند. در این میان هر کس دانهاش را خودش انتخاب میکند. کردار و گفتار هر آدمی دانهها و بذرهایی هستند که میپاشد، میکارد و درو میکند. بستگی به انتخاب نوع دانه دارد، که تلخ باشد یا شیرین؟
در این مقاله قصد داریم دربارۀ قدرت رحمی دنیا و میزان سازندگی آن در ابدیت صحبت کنیم و اینکه هر انسانی با اعمال و نیات خود آخرت خود را میسازد. در واقع بهشت و جهنم مزرعهای است که به دست خودمان میسازیم و امکاناتی که در آنجا از آن بهرهمند میشویم، همان چیزهایی است که با خود از دنیا میبریم.
ارتباط دنیا و آخرت
درست است که دنیا از نظر اهمیت قابل مقایسه با آخرت نیست و فقط در حد یک کالا و مطاع است، ولی آخرت هم در میزان ارزشمندی به گرد دنیا نمیرسد. خداوند عالمی بهتر، قیمتیتر و با ارزشتر از دنیا نیافریده است. بهشت، حیات طیبه و بالاتر از آن، همه تولید دنیاست. به محض اینکه مرگ به سراغمان بیاید، دیگر دستمان بسته است و نمیتوانیم کاری بکنیم. فرصت کوتاه عمر و زندگی دنیا تنها جایی است که انسان می تواند خود را برای ابدیت بسازد و این فرصت بیبدیل و بینظیر هرگز تکرار نخواهد شد.
در درسهای گذشته گفتیم که رابطۀ دنیا با آخرت مثل رابطۀ رحم مادر با دنیاست. با وجود آنکه عمر جنینی در مقابل عمر دنیایی بسیار ناچیز است، اما دنیا هرگز به اندازۀ دوران جنینی قدرت سازندگی ندارد! دنیا در صورت تولد ناقص کودک، هرگز نخواهد توانست بند انگشتی به او اضافه کند؛ یعنی قوَّه و قدرت در جنین و فعلیت در دنیا ظهور دارد. این نسبت در رابطۀ دنیا با آخرت نیز برقرار است. با وجود کوتاهی عمر دنیایی در برابر عمر آخرتی، آخرت هیچگاه قدرت زندگی دنیایی را در سازندگی ندارد. دنیا یک عالم رحمى بسیار فشرده است که انرژی، قدرت، سرعت و شدن را در خود دارد. یک ساعت حضور و فعالیت در رحم دنیا میتواند، تحولات زیادی را در انسان ایجاد کند. برای انجام کاری که در دنیا در طی چند ساعت انجام میشود، در آخرت قرنهای بسیار زیادی زمان لازم است. شصت سال، گناه و اشتباه در دنیا را میتوان با توجه به قدرت دنیا در یک شب جبران کرد. در حالی که آخرت سرشار از نعمت و فعلیت است و قدرت سازندگی و امکان جبران کمبودها و اختلالها در آن بسیار ضعیف است؛ بنابراین انسان عاقل باید تلاش کند لوازم مورد نیاز برای آخرت خود را در این دنیا بسازد و به امورات خود در همین دنیا رسیدگی کند.
تفسیر دنیا با ابدیت
دنیا و آخرت رابطهای تنگاتنگ، تأثیرگذار و تفکیکناپذیر با یکدیگر دارند که شناخت این ارتباط و مدیریت آن در سازندگی هر دو مؤثر خواهد بود؛ چون مقدمه و نتیجه، هر دو به یک اندازه مهم هستند و بدون شناخت و پردازش هرکدام دیگری ناقص و ابتر خواهد ماند. هر تلاشی تنها در شرایطی به موفقیت منجر میشود که در طی مسیر خود همواره متوجه هدف بوده و با آن تناسب داشته باشد.
در حرکت ما به سوی آخرت هم عملی تأثیرگذار خواهد بود و میتوان به شدن بیانجامد که با شرایط زیستی آخرت تناسب داشته باشد. توجه به دنیا بدون در نظر گرفتن آخرت مانند پرداختن به زندگی جنین در رحم مادر بدون توجه به زندگی دنیایی اوست.
قطع ارتباط جنین با عالم دنیا، باعث انواع بیماری و حتی مرگ جنین میشود و قطع ارتباط با آخرت هم ما را دچار توقف میکند. به عنوان مثال، جنینی که در رحم مادر نابینا یا ناشنواست؛ تا زمانی که در رحم قرار دارد، وجود این نقص درد و رنجی برایش ایجاد نمیکند، اما زمانی که به دنیای نور و طول موج وارد میشود، متوجه این نقص و آسیبهای حاصل از آن میشود. عالم دنیا برای ما مثل رحم برای جنین است. آنجا عالم سازندگی است و درد و محاسبهای در کار نیست و فقط جای عمل است. تمام حرکات و اعمال ما در دنیا اعم از غذا خوردن، ازدواج، مسائل زناشویی، طلاق، خرید و فروش، ارث، اخلاق، سیاست و معنویت با در نظر گرفتن آخرت تنظیم میشود و اگر آخرت حذف شود یا رفتارهای ما متناسب با شرایط زیستی آنجا نباشد، در آخرت گرفتار خسران بزرگی خواهیم شد.
ما تا زمانی که باور نکنیم بعد از این دنیا عالم دیگری وجود دارد، برای آنجا دغدغه و تلاشی نخواهیم داشت. اگر خود را برای دنیای بعد از مرگ آماده نکنیم، تولدی دردناک به برزخ خواهیم داشت؛ بنابراین نمیتوان زندگی دنیا را بدون در نظر گرفتن آخرت معنا کرد. ما برای شناخت و کسب داراییهای حقیقی و مورد نیازمان در عالم آخرت باید از مرز حس، توهم و خیال عبور کرده و خود را به عالم عقل و فوق عقل برسانیم. مسلماً کسانی که ابدیت را باور ندارند، همواره گرفتار قالبهای دنیا از قبیل کمالات جمادی، نباتی، حیوانی و عقلی هستند.
ارتباط عمل و دارایی
گفتیم که دنیا مزرعه آخرت است و ما هر لحظه در حال کشت یک بذر هستیم که محصول آن یا شادمانی است و یا پشیمانی. آنچه که امروز هستیم، محصول گذشتۀ ماست و امروز میوۀ هر آنچه را که کاشتهایم، برداشت میکنیم. در واقع آمدن ما به دنیا یعنی آمدن به میدان عمل. همۀ ما آمدهایم تا عمل انجام دهیم، زیرا این عمل است که شاکلۀ ما را میسازد و برایمان دارایی ایجاد میکند.
فلسفۀ وجودی ما کسب دارایی و شدن است. همۀ ما در تعاملات متنوع و متعددی که با خود و پیرامونمان برقرار میکنیم و بر اساس نوع انتخاب، ارتباط، رفتار و افکاری که داریم، شخصیت وجودی خود را شکل میدهیم. این چهار عرصۀ مهم آجرهای ساختمان وجودی ما را یکی پس از دیگری روی هم میچینند و سبک زندگی و شالودۀ شخصیت انسانیمان را شکل داده و ما را تحت مدیریت خود قرار میدهند. اگر شخصی اکنون طلبه یا مهندس است، یعنی سلسلهای از انتخاب، ارتباط، رفتار و فکر وجود داشته که از او یک طلبه یا مهندس ساخته است. در آینده نیز هر شخصیتی که حاصل شود، محصول زمان حال فرد است؛ بنابراین در هر لحظهای که از دنیا برویم، اوضاع فعلی ما همان توشۀ راهمان خواهد بود.
موفق یا شکستخورده، مقرب یا دورافتاده، عالم یا جاهل، آرام یا مضطرب، خوب یا بد، همه به آنچه در گذشتۀ ما رخ داده، بستگی دارد. به این ترتیب، ما همواره به طور کمی و کیفی غرق در عمل هستیم و هیچ راه گریزی از آن نخواهیم داشت و در نهایت نیز با اعمالمان متولد شده و جزا داده میشویم. شکل زندگی ما در نظام برزخی و نحوۀ محشور شدنمان در قیامت و تعیین سبک زندگی ما پس از قیامت همگی مربوط به انتخابها، ارتباطها، رفتارها و افکارمان است. یادمان باشد بذر بدبختی یا سعادت و جهنم یا بهشت از درونمان میروید. هیچکس مسؤل کشت و کار و برداشت محصول ما نیست؛ زیرا هر چه میکاریم همان را درو میکنیم. بذری که اکنون میافشانیم، بد یا خوب زندگی فردای ما را میسازد.
مهمترین سؤالی که هر کس باید از خودش بپرسد این است که عمر خود را چگونه میگذراند. آیا روز به روز به هدف خلقت نزدیک میشود یا خیر؟ در این خصوص نوع دلدادگیها و سطح دغدغههای ماست که نشان میدهد در دنیا با خود چه کردهایم. چهقدر حسرت بار است که بفهمیم بعد از یک عمر زندگی دنیا به تناسب بهشت رشد نکرده و شکل انسانی نگرفتهایم؛ چون بهشت حداقل چیزیست که باید در دنیا متناسب با آن رشد کنیم. همانطور که یک جنین در رحم مادر ضمن رعایت نظم و قوانین آنجا تمام برنامهریزی و تمرکز خود را صرف ساختن یک بدن سالم میکند، ما هم باید در دنیا تمام تلاش خود را برای تولد موفق به عالم آخرت به کار بگیریم. همانطور که جنین اگر دست، پا یا سر اضافه به همراه خود بیاورد، در دنیا خوشبخت نخواهد بود، ما هم اگر صورت نامناسبی با خود به آخرت ببریم، دچار عذاب خواهیم شد.
در این مقاله دربارۀ دنیا و قدرت سازندگی آن برای ابدیت صحبت کردیم. گفتیم که دنیا مزرعه آخرت است و ما هر لحظه خواسته یا ناخواسته در حال کاشت چیزی هستیم که محصول آن را در آخرت برداشت میکنیم. تمام افکار، انتخابها، ارتباطها و رفتارهای ما در دنیا اعم از شنیدنیها، خوردنیها و دیدنیها همچون تکههای پازل در حال شکلدهی به شخصیت حقیقی ما هستند و محصول آن در آخرت همان بهشت و جهنم ماست.
شما دنیا را چگونه توصیف میکنید؟ آیا باور دارید که دنیا تعیینکنندۀ سطح کیفیت زندگی ما در آخرت است؟ خوشحال میشویم که نظرات خود را در این باره با ما در میان بگذارید.