میزان سنجش اعمال در آخرت چیست؟
همۀ ما از محیطهای آشفته و به اصطلاح بی در و پیکر بیزاریم. حتی برای کوچکترین کارها هم ملاک و معیاری را در نظر میگیریم و سعی میکنیم تا خود را با آن تطبیق دهیم. مثلاً برای سنجیدن میزان نمک یا ادویۀ غذا ذائقۀ ما و سلامت بودن آن از ملاکهاییست که باید در نظر گرفته شود، یا برای انتخاب لباس اندازه، زیبایی، پوشیدگی و مطابقت با معیارهای جامعه را در نظر میگیریم. در هر مهمانیای شرکت نمیکنیم، هر کسی را برای دوستی انتخاب نمیکنیم، به هر موسیقیای گوش نمیدهیم. در واقع کارهای ما از کوچک گرفته تا بزرگ با مجموعهای از ملاکها، معیارها و استانداردها سنجیده میشوند که از آنها برای کنترل شرایط و مطابقت با ایدهآلهای خود کمک میگیریم.
ما در سنجش هر چیزی معمولاً با دو بخش اساسی مواجه هستیم؛ اول، چیزی که سنجیده میشود و بعد، معیار و ملاکی که با آن موضوع مورد نظر خود را میسنجیم. در حقیقت این ملاکها و معیارها سنجه و ابزاری برای بررسی و کنترل این هماهنگی هستند و میزان یا معیار درصد هماهنگی ما با را سنجه مشخص میکند.
اما میزان سنجش اعمال ما چیست؟ وقتی حتی برای کارهای کوچک خود از ملاک و معیاری خاص و منطبق با آنان استفاده میکنیم، انتظار نداریم اعمالی که شکلدهندۀ زندگی ابدی ما هستند، رها شده و بیقاعده باشند. قطعاً ملاک و معیاری برای سنجش آنها قرار داده شده. البته در این مقاله قصد بررسی انواع میزان و ارتباط آن با سایر امور را نداریم. فعلاً کافیست بدانیم که میزان سنجش اعمال ما «حق» است و مقدار مطابقت با حق ملاکیست که برای اعمال ما در نظر گرفته میشود، که در درسهای آینده به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت. در این مقاله فهمیدن چیستی میزان و ارتباطی که با آن داریم، برای ما مهم است. در حقیقت میزان، معیاریست، که ما با آن سنجیده میشویم. صحت و سقم کارهای ما، درستی یا نادرستی آنها و درجۀ سلامت یا بیماری، ضعف و نقص ما همه و همه توسط میزان سنجش اعمال سنجیده میشود. به طور کلی میزان همان چیزیست که اندازه و مقدار سنخیت و هماهنگی ما را با ملاک و معیاری که برایمان در نظر گرفته شده، میسنجد.
میزان چیزی خارج از وجود ما نیست
تصور کنید که برای گرفتن عکسی به عکاسی رفتهاید. آیا با دیدن عکس خودتان متوجه نقایص آن میشوید؟ لازم است کسی به شما بگوید که زمان عکس گرفتن پلک زدهاید یا به دوربین نگاه نکردهاید؟ در واقع خود عکس گویای همهچیز هست و به عبارتی رنگ رخساره خبر میدهد از سِر درون. یا فرض کنید که اتومبیل در حال حرکت شما در خط مستقیم سیر نکرده و مدام به سمت راست منحرف میشود، روشن نمیشود و یا از قسمت جلو آن دود بلند میشود. آیا لازم است کسی به شما بگوید، که اتومبیلتان دچار مشکل شده یا خود این اتفاقات خبر از وجود مشکل میدهند؟
میزان سنجش اعمال ما چیزی خارج از وجود ما نیست. هنگام تولد به دنیا بدن ما خبر از میزان هماهنگی و سنخیت خود با شرایط زیستی دنیا میدهد. ما با سالمترین حالتی که هر کدام از اندامهایمان میتوانند، در شرایط زیستی دنیا داشته باشند، مقایسه شده و در حقیقت با چیزی که با خود آوردهایم، میزان سنخیتمان با دنیا را مشخص میکنیم.
طبیعتاً وجود هر نوع مشکلی مثل ریههای نارس، دست و پا یا انگشتان اضافه یا کم، جمجمۀ بزرگ و یا حتی آنزیمهای شکل نگرفته، میزان عدم سنخیت ما با شرایط زیستی دنیا را مشخص میکند. به همین ترتیب در مورد آخرت هم میزان سنجش اعمال بیرون از وجود ما نیست و با ورود به فضای آخرت متوجه هماهنگی یا عدم هماهنگی خود با شرایط زیستی محیط آخرت خواهیم شد.
میزان سنجش اعمال مثل آیینهای وضعیت مطابقت ما با محیطی که به آن وارد شدهایم را مشخص میکند. حسادت، کینه، عصبانیت، زودرنجی، خساست و… سنخیتی با قلب سالم ندارند و به محض ورود به فضای آخرت عدم هماهنگیشان با این فضا را نشان میدهند. همانطور که خوردن غذای فاسد یا استفاده از سبزیجات و میوهها اثر خود را در چهره و حال عمومی ما مشخص میکند، اخلاق و صفتهای ناپسند هم اثر خود را بر قلب و نفس ما میگذارند. در حقیقت احتیاجی به یک عامل بیرونی برای یادآوری وضعیت نفس خود نداریم، خود ما شاهد وضعیتمان، آنچه با خود به همراه آوردهایم و اثری که بر ساختار وجود ما گذاشته است، هستیم.
در این مقاله به تعریف چیستی میزان پرداختیم. متوجه شدیم که میزان، درصد هماهنگی ما با معیار یا سنجه را مشخص میکند. همانطور که با ورود به دنیا متوجه هماهنگی یا عدم هماهنگی خود با شرایط زیستی دنیا میشویم، ورود به آخرت هم سنخیت یا عدم سنخیت ما با شرایط آخرت را مشخص میکند. ملاک و معیار سنجش ما عاملی بیرون از وجود ماست، اما میزان سنجش اعمال چه در حال ورود به دنیا و چه به هنگام ورود به آخرت، چیزی خارج از وجود ما نیست. خود ما بر وضعیتمان کاملاً آگاه بوده و برای فهمیدن میزان هماهنگیمان با ملاکها و معیارهای محیط جدید، احتیاج به یک عامل بیرونی نداریم.
شما چهقدر ضرورت محاسبه و میزان را احساس میکنید؟ آیا نیازی به محاسبۀ اعمال خود قبل از ورود به عالم آخرت میبینید؟ حتماً ما را از نظرات خود در اینباره آگاه کنید.
