کلاس چهارم دوره من کیستم؟

حتماً بارها گریه کردن یک نوزاد را از نزدیک دیده­اید. درک کردن این‌که یک نوزاد چه احساسی دارد و فهمیدن دلیل گریه او همیشه برای مادر یا مراقبانش کار آسانی نیست. گریه­های نوزاد ممکن است از سر گرسنگی باشد یا ممکن است او در اثر خستگی زیاد نتواند راحت بخوابد، درد یا نیاز به توجه، نوازش، یا بازی هم می‌توانند باعث گریه­های نوزاد شوند. آلوده بودن بدن و لباس هم دلیل خوبی برای گریه است. شاید هم او هم‌زمان به چند نوع رسیدگی احتیاج داشته باشد. به هر حال تا زمانی که نیاز اصلی او را برآورده نکرده­اید، آرام نمی­گیرد. اگر دلیل گریه نوزاد احساس گرسنگی باشد، نوازش و یا تعویض پوشک هیچ فایده­ای در آرام کردنش ندارد و یا اگر در خوابیدن مشکل دارد، هرچه قدر هم به او شیر بدهید نه تنها آرام نمی­گیرد، بلکه گریه­هایش شدیدتر می­شوند.

نفس انسان مانند همان نوزاد احتیاجات گوناگونی دارد. از احتیاج به غذا، پوشاک و سرپناه گرفته تا نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن. از نیاز به پیشرفت و کسب علم تا نیاز به آموزش. اما همان طور که تا این‌جا یاد گرفتیم، اصلی­ترین بخش وجود ما که از آن به عنوان من یاد می­کنیم، بخش انسانی وجود ماست. بخش انسانی وجود ما بی­نهایت و نامحدود است و اصلی­ترین نیازش اتصال به بی­نهایت است. در صورت برآورده شدن این نیاز برآورده نشدن نیازهای بخش­های محدود وجود نمی­تواند آرامش ما را به هم بریزد.

میزان رضایتمندی و لذت ما از رفع نیازهای بخش انسانی در گرو میزان درک ما از حقیقت خود است. اگر شناخت ما از خود محدود به بخش­های حسی، خیالی، وهمی و عقلی باشد، هرگز قادر نخواهیم بود لذت پیوند با بی­نهایت را درک کنیم. نوع شناخت ما نوع انتخاب­ها، علایق، رفتار و افکارمان را می­سازد و فهم معنای اشتباه از خود ما را به بیراهه­ای خواهد برد که ردی از آرامش در آن پیدا نیست.

ما از درون درست مانند همان نوزاد گرسنه مدام درحال گریه کردنیم، در آرام کردن خود عاجز مانده‌ایم و سعی می­کنیم خود را با بازیچه­های مختلف سرگرم و آرام کنیم، چون ما خود را درست نمی‌شناسیم و نمی‌توانیم نیازهای بخش‌های مختلف وجودمان را به درستی از هم تفکیک کنیم.

ما هرگز از تلاش برای رسیدن به آرامش دست برنمی­داریم. اما در مسیری کاملاً اشتباه حرکت می­کنیم. مانند کسی که سال‌ها در تاریکی شب دست به کار ساختن خانه­ای بود و پس از پایان کار، بالأخره در یک روز آفتابی برای دیدن نتیجه به خانۀ جدید خود رفت، با این خیال که با خانه­ای کامل روبه‌رو خواهد شد، اما صد حیف که تمام تلاشش را در زمین همسایه انجام داده بود. این حکایت انسان امروز است که تمام تلاش خود را معطوف به بخش­های ناخود وجود خویش کرده است. بخش­هایی که در سفر پیش­رو او را هم‌راهی نخواهند کرد.

اما خود چیست؟ ناخود کدام است؟ بخش انسانی وجود ما کجاست و بخش‌های دیگر وجود کدامند؟ پاسخ همۀ این سوالات را در کلاس چهارم دوره مقدماتی مدرسه انسان‌شناسی با هم خواهیم یافت.